KRONIKA KONIKA

  W potocznym przekonaniu malarstwo olejne uchodzi nie tylko za najbardziej szlachetną wśród sztuk plastycznych ale też najtrudniejszą z technik malarskich. Każdy, kto rozpoczyna przygodę ze sztuką i szuka własnej własnego środka wyrazu, szybko dochodzi do wniosku, że to nie wcale malarstwo olejne a raczej akwarela jest najtrudniejsza. Bo nie dość, że w tej formie sztuki nie ma mowy o jakichkolwiek poprawkach, to jeszcze jest to jedyna wśród farb, która w palecie kolorów nie posiada barwy białej, po prostu w czasie malowania biały kolor uzyskuje się poprzez pozostawienie nie zamalowanego fragmentu papieru. Z tego też powodu, wielu artystów porzuciło pozornie prostą akwarelę i preferowało inne, bardziej przewidywalne techniki malarskie, zaś przy sztuce ujarzmianie wody z pigmentem pozostało niewielu.   Wśród nich na podium stoi niewątpliwie Julian Fałat. Julian Fałat, Krajobraz zimowy z rzeką, 1907, olej na płótnie, Wysokość: 77,0 cm; Szerokość: 200,5 cm, Muzeum Narodowe w Wars...

   O tym, czy dzieło sztuki jest dobre czy złe, decyduje wiele czynników. W potocznym odbiorze sztuki, a zwłaszcza malarstwa, nie zdajemy sobie sprawy z mechanizmów, które powodują, że obraz nam się podoba, bądź nie. To, co porusza struny naszej wrażliwości jest w dużej mierze kwestią tajemniczą i trudną do wyjaśnienia. Najczęściej zastanawia mnie to w przypadku, gdy patrzę na kilka, wydawało by się, bardzo prostych kresek, które składają się na piękny portret, albo na kilka naprędce nałożonych barwnych plam, które w całej kompozycji dają przepiękny obraz. Wydawałoby się, zwłaszcza w pejzażu, że warunkiem dobrego obrazu jest wierność i skrupulatność w przeniesieniu tego, co widzi artysta, w przestrzeń obrazu. Innymi słowy, potocznie zakładamy, że warunkiem dobrego malarstwa, w tym przypadku, jest stworzenie wizualnego substytutu przedmiotu na obrazie. A w wielu przypadkach, tak wcale nie jest. Do tego, by obraz był dobry wystarczy czasem jakaś skrótowa forma, w której artysta ...

  Kim jest Jan Matejko wie każdy Polak, nawet ci, którzy na co dzień nie interesują się sztuką potrafią skojarzyć Matejkę z malarstwem. Również, jeżeliby spytać statystycznego Polaka o daty z historii Polski, bez wahania poprawnie wskaże na rok 1410, czyli Bitwę pod Grunwaldem. Nie do końca będzie kojarzył kto z kim i o co walczył, ale zapewne będzie wiedział, że obraz upamiętniający bitwę namalował Matejko.  Jan Matejko, Autoportret, 1892. Olej na płótnie. 160 x 110 cm, Muzeum Narodowe, Warszawa, źródło: www.pinakoteka.zascianek.pl Trudno dziś napisać i powiedzieć coś odkrywczego na temat artysty, zwłaszcza, ze postać Matejki urosła do rangi legendy, artysty, który traktowany jest jak wysoko wydajna lokomotywa ciągnąca ciężki skład polskiej kultury. Ale trzeba pamiętać, że sam Matejko nie był dobrym materiałem na legendę polskiej sztuki. Nie był przede wszystkim Polakiem z pochodzenia, jego ojciec był Czechem, matka zaś Niemką, często wypominano mu, że jego nazwisko nie kończ...

  Biografia Aleksandra Gierymskiego, jednego z największych malarzy polskich, była pełne sprzeczności: był samotny i nieszczęśliwy, ale tęsknie zabiegał o towarzystwo, był szczerym do bólu cynikiem, będąc jednocześnie chorobliwie wstydliwym introwertykiem, w swych działaniach twórczych nie zważał na innych, bił na oślep, ale jednocześnie był wyczulony na krytykę, uwielbiał własną twórczość i był wobec niej wyjątkowo samokrytyczny, był ufny jak dziecko ale jednocześnie podejrzliwy jak włoski mafioso.  Portret Aleksandra Gierymskiego, ok 1880-1884, Muzeum Narodowe w Warszawie Te sprzeczności składają się na tkankę jego sztuki, niepowtarzalnej, wzruszającej, momentami przeraźliwie smutnej, ale zawsze wybitnej. Kiedy umiera jego starszy brat Maksymilian, Aleksander ma 24 lata. Odejście brata traktuje jak testament, chce dalszym życiem udowodnić, że jest wart malarstwa. Niestety ambicja połączona z cechami jego charakteru otwiera tylko jedną furtkę: obłęd. Dziś powiedzielibyśmy o n...