KRONIKA KONIKA

  Jeżeli mielibyśmy szukać najbardziej znanej pracy Leonardo da Vinci, to niewątpliwie wskazalibyśmy na jego rysunek zatytułowany „Człowiek Witruwiański”. Ten rysunek wykonany ołówkiem i atramentem na papierze, przedstawia figurę nagiego mężczyzny w dwu nałożonych na siebie pozycjach, stojącego w naturalnej postawie i rozstawiającego ręce i nogi w taki sposób, by dotknąć obwodu koła i górnych krawędzi kwadratu. Wkomponowanie człowieka w okrąg i kwadrat miało być hołdem złożonym zwolennikom i wyznawcom filozofii Pitagorasa, który uznawał, że otaczający nas świat jest zapisany w języku matematyki.  Sergio Cerchi, Sorelle - olio su tela, cm 100x100, źródło: www.sergiocerchi.it Dlatego też proporcje dorosłego człowieka oparte są na modułach matematycznych, gdzie jego wysokość równa się długości jego rozstawionych ramion, zaś długość mierzona od nadgarstka do łokcia jest długością stopy człowieka, przy czym stopa to 1/7 wysokości człowieka itd. Z tego też powodu, uznano, że doskona...

  Nawet ci, którzy na co dzień nie interesują się malarstwem, potrafią bez problemu dopasować obrazy powstałe w średniowieczu czy w renesansie do właściwych epok. Obrazy autorstwa Fra Angelico, Jana van Eycka czy Heronima Boscha, dalece różnią się od prac Leonarda da Vinci czy Michała Anioła. Jak każdy przełom, tak również przejście od wieków średnich do renesansu nazwane jest (nie tylko w sztuce) punktem zwrotnym. Poszukując istoty tych zmian, które powodują koniec epoki i nastanie następnej, warto czasem spojrzeć na świat sztuki, bo często artyści jako pierwsi reagują na nowe wyzwania, czy są nawet inicjatorami tych zmian.  Krzysztof i Michał Powałka, Stacja I, olej na płótnie, 85 x 120 cm, źródło: www.powalkagallery.com I tak malarstwo średniowieczne nie było zainteresowane przedstawieniem świata zmysłowego w takiej formie, którą znamy z codziennego oglądu, po prostu miało inne cele i funkcje, bo miało ukazywać to, co najważniejsze, czyli świat duchowy. Dlatego, pomimo wied...

Wraz z rozwojem naszej cywilizacji pewne rzeczy odchodzą w zapomnienie. Gdy ktoś ma migrenę, nikomu z nas dziś nie przyjdzie do głowy, by zastosować flebotomię, czyli puszczanie krwi, a do wieku XIX był to powszechny zabieg medyczny w tego rodzaju przypadłościach. Tak samo, jak dziś żaden odpowiedzialny rodzic nie posadzi swego dziecka w samochodzie nie zapiąwszy mu uprzednio pasów, nie pamiętamy już tego, że w Polsce dopiero w 1983 nastał obowiązek zapinania pasów kierowcy, a dopiero osiem lat później, obowiązek zapinania wszystkich pasów, także tylnych. Dziś już też nie przewijamy taśm magnetofonowych ołówkiem, bo ich nie ma, nie uczymy się kaligrafii w szkole, bo rzadko piszemy ręcznie, nie stosujemy w stomatologii wypełnień amalgamatowych, bo szkodliwe, nie produkujemy katarynek, bo kto ich chce dzisiaj słuchać, odeszły też niemal całkowicie w zapomnienie takie techniki plastyczne jak cyjanotypia, algrafia, czy heliograwiura, jako zbyt czasochłonne i szkodliwe dla zdrowia. Dlatego ...