KRONIKA KONIKA

 Wśród wielu lęków, które są nieodłącznym towarzyszem naszego życia, psychologia wymienia neofobię i definiuje ją jako niechęć do zmian. Lęk przed zmianami wynika przede wszystkim z tego, że wypracowaliśmy w naszym życiu pewną stabilizację i każda zmiana może uderzyć w tą całymi latami konstruowaną budowlę. Te lęki przed nowym mogą też odnosić się do świata sztuki.  Tomasz Strzałkowski, Mysterious sculpture 2, źródło: https://tomstrzal.art Kiedy w renesansie Leonardo da Vinci zaproponował nowatorską techniką użycia pigmentów opartych na związkach tlenku żelaza i manganu, część malarzy stanowczo protestowała, wskazując, że uderza to w podstawy malarstwa, bo zadaniem artysty jest odtwarzać naturę i do tego używać należy wyłącznie naturalnych pigmentów. Przeciwnicy tych nowatorskich rozwiązań, na wzór niektórych purystów w sztuce, rozdzierali szaty, uważając, że substancje barwiące na bazie takich związków jak ołów i rtęć, są sprzeczne z kolorami natury, a tym samym są oszustwem dla oczu

  Malarstwo na przestrzeni epok przechodziło wiele transformacji. Każda zmiana, mimo wewnętrznego zróżnicowania posiada jednak cechę wspólną. Artyści chcący zmienić oblicze sztuki, uznawali panujący za ich życia styl za wyczerpany, wyeksplorowany, a tym samym bezwartościowy, dlatego też szukali nowych rozwiązań. Kiedy przychodzi wiek awangardy, w definitywny sposób odrzuca dziedzictwo minionych epok, proponuje swoisty punkt zero. Dodatkowo ostrze krytyki kieruje w stronę tych, którzy tkwią w oparach przeszłości szukając w tradycyjnych formach czegoś wartościowego dla sztuki.  Roberto Ferri, NARCISSUS, olio su tela,150 x 110 cm, 2017, źródło: www.robertoferri.net Bywa jednak i tak, że to, co uznano za przeżytek, wraca jak bumerang i potrafi na nowo zachwycać. Tak stało się z secesją. Ale aby artysta współczesny w poszukiwaniu wartościowego stylu sięgał aż do baroku? Tej epoki bezguścia, to trzeba być kimś wyjątkowo odważnym, albo bezczelnym. Po co dziś w malarstwie wskrzeszać jezuicką f

Geniusz Leonarda da Vinci polegał również na tym, że malarstwo w jego ujęciu wykraczało dalece poza sferę rzemiosła. W „Traktacie o malarstwie” pisał tak: „Malarstwo stawia najpierw swe naukowe i prawdziwe zasady, które dają się pojąć wyłącznie umysłem, bez działania rąk. I to będzie nauka o malarstwie, która pozostaje w umyśle oddającym się tej sztuce, z niej rodzi się potem działanie”. Tak więc sztuki plastyczne, rekonstruując w przestrzeni obrazu świat widzialny, muszą wedle wielkiego mistrza Renesansu wyjść poza czystą obserwację, która w potocznym mniemaniu wystarcza do tego, by poprawnie malować.  Stanisław Żołądź, 1605  Insnöad, akwarela na papierze, 38 x 56 cm, źródło: https://www.zoladz.se Wedle teorii da Vinciego artysta, na wzór antycznego demiurga, musi na nowo w obrazie odtworzyć materię, nadać jej pożądany kształt a gwarancją poprawnej rekonstrukcji jest gruntowana wiedza, nie tylko z zakresu jawienia się natury dla naszych zmysłów, ale jej zasad istnienia. Tak więc artys

Wśród przyjmowanych postaw, które są reakcją na otaczający nas świat, coraz częściej psycholodzy wskazują na eskapizm. Przyznam się szczerze, kiedy pierwszy raz usłyszałem ten termin, nie wiedziałem co oznacza, ale skojarzyłem go z klawiaturą komputera, z klawiszem, który na każdej klawiaturze znajduje się w lewym górnym rogu, czyli z przyciskiem esc (escape). Najczęściej używamy przycisku, gdy chcemy wyjść z programu, bądź aplikacji i przejść do panelu głównego.  Vladimir Volegov, AFTER SHOWER, painting 92x73 cm, oil on canvas, źródło: www.volegov.com Co ciekawe, okazało się, że moja intuicja okazała się trafna, bo postawę zwana eskapizmem psycholodzy określają jako ucieczkę od problemów związanych z życiem społecznym czy z codziennością. Tego rodzaju ucieczka jest cechą większości ludzi i przybiera różne formy, od biernej, kiedy to na przykład oglądamy filmy, czytamy książki, czy uprawiamy jakieś hobby. Vladimir Volegov, THE PEASANT GIRL FROM IBIZA, 50x61 cm, oil on canvas, źródło: w